Χωρική ταυτότητα και μεταναστευτική εμπειρία στη σύγχρονη πόλη: η κοινότητα των Μπανγκλαντεσιανών στην Αθήνα, Χριστίνα Μαραθού

Η έρευνα συνδυάζει την μελέτη και αξιολόγηση βιβλιογραφίας και οπτικού υλικού με την συμμετοχική παρατήρηση στην περιοχή όπου «εντοπίζεται» χωρικά η κοινότητα των μεταναστών από το Μπαγκλαντές (ένα τμήμα του Ψυρρή, μεταξύ των οδών Αθηνάς και Πειραιώς).
Ο πυρήνας των ερωτημάτων μου εστιάζει στον τρόπο που η συγκεκριμένη μεταναστευτική ομάδα δημιουργεί το δικό της ζωτικό χώρο στον αστικό ιστό: τους μηχανισμούς οικειοποίησης του οικιστικού περιβάλλοντος, τον τρόπο που δρα και κινείται μέσα σε αυτό, τη μεταφορά και την αναπαράσταση οικείων προτύπων «χωρικής» συμπεριφοράς σε ζητήματα γειτνίασης, μετακινήσεων, αντίληψης της πόλης, τον τρόπο που διαχειρίζονται τον δημόσιο και ιδιωτικό χώρο, την επιλογή των τόπων κατοίκησης και επιτέλεσης κοινωνικών και θρησκευτικών πρακτικών.
Από την πλευρά της κοινωνίας υποδοχής εξετάζω τις σχέσεις με τις άλλες εθνοπολιτισμικές ομάδες (Έλληνες και μετανάστες) που συναντιούνται στην ίδια περιοχή. Επίσης, μελετάω τις οικονομικές, κοινωνικές και χωρικές συνθήκες που οδήγησαν τους μετανάστες στην επιλογή του συγκεκριμένου τόπου για την «στέγαση» της κοινότητά τους καθώς και την «εξέλιξη» της κοινότητας στο χώρο και το χρόνο.
Η μέθοδος μου στηρίζεται κυρίως στην ποιοτική έρευνα, συγχρόνως δε, υπάρχει μέριμνα πιστοποίησης κάποιων ποσοτικών δεδομένων. Μία από τις πιο σημαντικές πηγές άντλησης πληροφοριών είναι οι συνεντεύξεις με μετανάστες και Έλληνες που εργάζονται ή κινούνται στην περιοχή της έρευνάς μου. Η επιτόπια έρευνα γίνεται με επισκέψεις που καλύπτουν διαφορετικές ημέρες και ώρες της εβδομάδας- στους εμπορικούς πυρήνες, στους χώρους ψυχαγωγίας και αναψυχής, καθώς και τις κατοικίες των μεταναστών.

ενδεικτική βιβλιογραφία:

Anderson, B., 1997, Φαντασιακές κοινότητες. Στοχασμοί για τις απαρχές και τη διάδοση του εθνικισμού. Αθήνα, Νεφέλη.

Appadurai A., «Global Ethnoscapes: Notes and Queries for a Transnational Anthropology», στο: Recapturing Anthropology: Working in the Present, επιμ. R.Fox, Νέο Μεξικό: School of American Research Press, Santa Fe, 1991.

Bourdieu P., Outline of a Theory of Practice, Cambridge: Cambridge University Press, 1997.

Βαΐου, Ν., Χατζημιχάλης Κ., 1997, Με τη ραπτομηχανή στην κουζίνα και τους Πολωνούς στους αγρούς- ΠΟΛΕΙΣ, ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΚΑΙ ΑΤΥΠΗ ΕΡΓΑΣΙΑ, Αθήνα, Εξάντας

Cohen A.P., The Symbolic Construction of the Community, Λονδίνο: Tavistock Publications, 1985.

Halbawachs M., The collective memory, Νέα Υόρκη: New York, second edition, 1980.

Καυταντζόγλου, Ρ., 2001, Στη σκιά του Ιερού βράχου. Τόπος και μνήμη στα Αναφιώτικα, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα.

Μαρβάνης Θ., Παρσανόγλου Δ., Παύλου Μ., 2001, Μετανάστες στην Ελλάδα, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα

Μουσούρου, Λ.Μ., 1991, Μετανάστευση και Μεταναστευτική πολιτική στην Ελλάδα και την Ευρώπη, Αθήνα, Gutenberg.

Νικολαΐδου Σ., Η κοινωνική οργάνωση του αστικού χώρου, Αθήνα: Παπαζήση, 1993.

Lazaridis, G., 1999, Undocumented Migrants in Greece, Department of Economics-University of Athens, Athens

Lefebvre A., 1977, Το δικαίωμα στην πόλη, Παπαζήση, Αθήνα

Lefebvre H., 1994, The Production of Space, Blacwell Publishers.

Massey, D., 1995, Imagining the World, στο Allen, J.,-Massey, D., (eds), Geographical Worlds, Oxford, Oxford University Press and The Open University.

Πετρινιώτη Ξ., 1993, Η μετανάστευση προς την Ελλάδα, Αθήνα, Οδυσσέας.

Σταυρίδης Σ., 2002, Από την πόλη οθόνη στην πόλη σκηνή, Ελληνικά Γράμματα

Σταυρίδης Σ., 2002, Κατοίκηση και ετερότητα: Πρόσφυγες και μετανάστες στην πόλη, στο Απόλυτος Ρεαλισμός, Υπουργείο Πολιτισμού, Αθήνα

Van Gennep Ar., Les rites de passage, Παρίσι: Picard, 1991, (πρώτη έκδοση 1909).